Akumaa Mama Zimbi

Akumaa Mama Zimbi, a ɔsanso nyim dɛ ɔyɛ Dr. Joyce Akumaa Dongotey-Padi, ɔyɛ Ghananyi TV na kasa mfir dawurbɔ edwumayɛfo, oko ma mbasiafo hɔn ahotɔ nsɛm, otwa mfonyin ahorow fa nsɛm ho, ɔyɛ aware afotofo, na ɔyɛ siniyɛfo wɔ Ghana. Ye nyim Akumaa wɔ ne nsɛm keka a ɔfa mpa mu nkitahodzi akɔno nsɛm, na akwan a ɔfa do dze ka "Medaase" (Thank you). Ɔbɔ no duukuu wɔ kwan soronko bi do a ɔma ɔda nsew wɔ nyimpa mu. Yenyim biribi kakrabi fa  Akumaa n'abrabɔ ahyɛse ho na dɛmara so fa n'ebusua na ne nwomasua ekyir ho. Ne nyinara ekyir no, yenyim dɛ n'egya yɛ porisinyi na no kun yɛ eguadzi edwuma na w'awar no abor mfe eduonu-anan (24).

Abrabɔ ahyɛse na nwomasua

Wɔwoo Akumaa wɔ Ɔberɛfɛw 25. Ɔkɔr ntoado skuul wɔ Krobo Girls Senior High School. Ɔsanso toado wɔ Ghallywood Academy of Film Acting. Ɔkɔɔ Ghana Institute of Journalism nso.

Edwuma

Akumaa bɛyɛɛ siniyɛfo a nkorɔfo hɔn enyiwa gye no ho yie wɔ afe 1990 n'ahyɛse wɔ aber a ɔyɛ ɔyɛkyerɛ wɔ sini Cantata mu dɛ "fie mu abaawa." Wɔ yii dɛm sini yi wɔ Ghana Television Station. N'ahokeka wɔ dawurbɔ edwuma mu, ne tsitsir kasa mfir do edwuma, hyɛ ase wɔ afe 2000 n'ahyɛse. Wɔ ne nkomɔ twetwe wɔ Deloris Frimpong Manso ne dwumadzi do no, Akumaa kyerɛ dɛɛ Rosemary, a ɔyɛ ne nyanko m'apa, na ɔhyɛɛ ne nkuran dɛ ontu anamɔn nkɔ Joy FM, wɔ Tema , wɔ afe 2000 na ɔkɔ kasae faa n'ahokeka dɛ obɛyɛ edwuma  na onye  Ghana dawurbɔ kasa mfir a w'agye dzin bɛdzi dwuma dɛɛ hɔn dawurbɔfo. Mbom na Akumaa wɔ nyimdzee kakrabi bi fa dawurbɔ edwuma ho , ɔnam dɛ na ne sini edwuma sɔ enyi na w'ano atsew yie ntsi Joy FM  fo maa no akwanya dɛ onyɛ Edwuma no wɔ aber a ɔresua . Ɔhwɛ dawurbɔfo mpanyinfo bi a wodzi dwuma wɔ  kasa mfir na  TV do tse dɛ Father Bosco, na Akumaa hwɛɛ do dze yɛɛ n'edwuma dzin, ɔhyɛɛ no ho do, na ɔdze ahobrase yɛɛ edwuma na wɔ mfe du awɔtwe ekyir no, ɔkɔɔ n'enyim wɔ edwuma no mu.[4] Wɔ dɛm aber yi no,[dabɛn?] Ɔda  Odo Ahomaso dwumadzi n'ano, a ɔdze afotu kɛse n'ara ma mpenatwifo na awarfo ho nsɛm wɔ  Adom TV wɔ Ghana.

Sɛ edzin "Akumaa" anaa "Mama Zimbi" kɔ do wɔ fie biara mu  wɔ Ghana a,ne sianstir tsitsir kyerɛ Dr. Dongotey-Padi ne dwumadzi a ɔdaa no edzi wɔ Cantata sini dwumadzi  na ne nkitahodzi ahorow wɔ nkorɔfo hɔn ɔdɔ ho nsɛm mu.Wɔ dzibew dɛɛ nkuranhyɛnyi,awar afotufo, na nyimdzeefo wɔ mpenatwe nsɛm/awar nsɛm, Akumaa da no ho edzi dɛɛ #IAmTheSexDoctor, #IAmTheBestEver, and a "Relationship Doctor."

Abrabɔ

Akumaa yɛ Nyamesomnyi. Na w'awar na ɔwɔ mba esia.

Adɔyɛ edwuma

Wɔ n'edwuma ekyir dɛ TV na kasa mfir edwumayɛfo no, Akumaa wɔ adɔyɛ edwumakuw, Mama Zimbi Foundation, ɔhyɛɛ ase wɔ afe 2004 na hɔn enyisoadze hun nye dɛɛ wɔ bɛ hwɛ mbasiafo a wonnyi bi na w'ahyɛ hɔn nkuran dɛɛ wɔ botum ayɛ biribi , ne tsitsir yɛ ekunaafo,na mboframba wɔ Ghana na awar mu ahyehyɛdze wɔ yie mu. Wɔ n'edwumakuw no mu no, Akumaa etum ahwɛ ekunaafo na hɔn mbofra a w'ehia wɔ nwomasua na ɔkyerɛ mbofra ndzɛmba fa na mbabun dɛ wobohu mpa mu nkitahodzi nsɛm na hɔn nyimpadua ho apɔwmudzen nsɛm.Wɔ 2007 Mama Zimbi Foundation dze edwuma nhyehyɛɛ a wɔfrɛ no Widows Alliance Network (WANE) too gua na ɔdze ka sikasɛm ho nhyehyɛɛ, ma otwa hen ho hia, ɔman no hyehyɛe papa na hen amanbrɛ mu nsɛm ne nsesa wɔ nwomasua  akwando  ama wɔdze etu abrabɔ mu ndzɛmba a ɔyɛ dzen yie a ekunaafo fa mu a wonnka ho asɛm wɔ Ghana efri hɔ.

Abasobɔdze na enyimunyam hyɛ

Radio and Television Personalities Awards Radio Development Show Host Of The Year 2019-2020.Onyaa Abadobɔdze ebien.

Sene Edwuma ahorow

• Cantata