ʏare esunsumfi asaw

Yare esunsumfi asaw kyerɛ Venezuela nyamesom afahyɛ ahorow a agye dzin a wɔyɛ wɔ Corpus Christi, a wɔdze dzi Kristo a ɔwɔ Edzidzi Krɔnkrɔn no mu ho afahyɛ.[1] Mpɛn pii no, ɔkyerɛ ndzeyɛɛ a enuayɛ ekuw dukor (11) a wɔwɔ mbea ahorow, a nyimpa bɔbor 5,000 ka ho, a dza wonyim no yie nye Yare Abonsam a Wɔsaw no. Dɛm nkyerɛkyerɛmu yi, UNESCO gyee too mu dɛ Amambra Egyapadze a Intum Nhu wɔ afe 2012 mu.

Abakɔsɛm sesa mu

 
Nkaadze a nye tsentsen yɛ mita 25 a ɔkyerɛ Yare esunsumfi a Wɔsaw, wɔ Venezuela de Antier wɔ Mérida, Venezuela. Wɔsii wɔ afe 1924–25. - (25 meter tall monument to Dancing Devils of Yare, at Venezuela de Antier in Mérida, Venezuela. Constructed 1924–25.)

Enuayɛ ekuw ahorow (brotherhood groups) no hyɛ ase wɔ afeha a ɔtɔ do duesuon finimfin (mid seventeenth century)[2] wɔ Aragua na Vargas ɔman kwa mu. Afe 1749 aber mu no, wodzii Corpus Christi afahyɛ na mbanyin, mbaa na mbofra siesiee hɔn ho dɛ abonsam dze dzii bɔhyɛ ahorow a wɔdze maa Sakrament a Woehyira no do.

Enuayɛ ekuw sesa mu

Ekuw dukor (11) na wɔgyee too mu dɛ guilds, fekuw anaa fekuw ahorow a wɔyɛ mpanyimfo a wɔsaw afe biara na wɔhyɛ bɔ dɛ wɔbɔsom Sakrament a Woehyira no.[3] Hɔn nyinara yɛ ahyehyɛdze ahorow a wɔdze hɔn ho a wɔdze esi hɔ wɔ hɔn apaamu hɔ. Ndɛ yi mber yi mu no, ekuw ahorow ayɛ fekuw ahorow a wɔyɛ edwuma a mfaso wɔ do a wonya ɔman na ankorankor sika dze ma hɔn nhyehyɛɛ ho nhyehyɛɛ tu mpɔn na wodu nyimpa pii nkyɛn.[2]

Ber a wɔrobɔ mbɔdzen dɛ wobenya ahyehyɛdze mu ahoɔdzen kodu beebi no, enuayɛ ekuw pii yɛɛ "Ɔman nhyiamu ahorow" a ɔtoatoaa do, a nna mu biara wɔ apaamu hɔ soronko. Na dɛm ntsi, wɔhyehyɛɛ Ɔman Fekuw a Wɔsaw Abonsam a ɔwɔ Corpus Christi no mbrɛ ɔbɛyɛ a wɔbɛka enuayɛ ekuw a nna ɔwɔ hɔ dada no mu dodow no ara abɔmu.[2]

Yare sesa mu

Yare esunsumfi a wɔsaw (Diablos Danzantes del Yare) yɛ nyamesom afahyɛ bi a wodzi wɔ San Francisco de Yare, wɔ Miranda mantɔw mu, Venezuela, wɔ Corpus Christi da no dzin mu. Sociedades del Santísimo (Akrɔnkrɔnnyefo Fekuw - Societies of the Holiest) na wɔhwɛ afahyɛ no do. Wohu n'ahyɛase fi afeha a ɔtɔ do duawɔtwe (18) mu, nna ɔyɛ enuayɛ kuw a ɔakyɛr kyɛn biara wɔ Amerika asaase tɔw do.

Dwumadzi na ntarhyɛ ahorow sesa mu

Dɛm amandze afahyɛ yi mu no, wɔdze etuhoakyɛ ma ɔboafo ɔhotseweenyi a wɔfrɛ Ɔhotseweenyi Francis a ofi Paola na Yesu Kristo wɔ Sakrament a Woehyira no mu. Afahyɛ no hyɛ ase Wukuda nye nyane a wɔbɔ fulías (kurom hɔ ndwom kwan), décimas (kurom hɔ awensɛm) na wɔka rosary na mpaabɔ afofor kesi ahanamakye.

Mboaedze sesa mu

  1. UNESCO. "Diablos Danzantes de Venezuela" (in Spanish). Retrieved 2013-10-26.
  2. 2.0 2.1 2.2 CONVENTION FOR THE SAFEGUARDING OF THE INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE. NOMINATION FILE NO. 00639. UNESCO. 2012. p. 15. Retrieved 2013-10-26.
  3. Venezuela Tuya .com. "Los Diablos Danzantes de nuestra tierra" (in Spanish). Retrieved 2013-10-26.